Osmanlı’nın Gizli İçki Mekanları: Koltuk Meyhanesi
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, alkolün yasak olması nedeniyle bazı gizli mekanlarda içki içme geleneği ortaya çıkmıştır. Bu mekanlara ‘Koltuk Meyhanesi’ adı verilmiştir.
kaynak: rakı ansiklopedisi
Koltuk meyhanesi, Osmanlı döneminde ruhsatsız ve kaçak çalışan meyhanelerin genel adıdır.
İstanbul’un fethinden 19. yüzyıla kadar olan dönemde, devlet izniyle açılan ve sayısı sınırlı olan meyhanelere “gedikli meyhane” denirken, bakkal, manav, aşevi gibi içki satma izni olmayan yerlerde gizlice içki satan mekanlara “koltuk meyhanesi” adı verilmiştir.
Bu gizli meyhaneler, genellikle dükkanın müşterilerden uzak bir köşesinde bulunurdu. Kayıkçı, hamal, tellak gibi işçi sınıfından kişilere gizlice içki sunulurdu.
Ancak sadece işçi sınıfı değil, devlet büyükleri, katipler ve memurlar da bu mekanlara gizlice uğrardı. Bu tür mekanlara “kibar koltuğu” adı verilirdi.
17. yüzyılda yazılan “Peçevi Tarihi” adlı eserde, bu tür mekanlara giden devlet büyüklerinden bahsedilmektedir.
Cumhuriyet döneminde de, tezgah üzerinde ayakta içki içilen, ucuz ve salaş mekanlara “koltuk meyhanesi” adı verilmeye devam edilmiştir.
İzmir bölgesinde, bu tür meyhanelerin genellikle Ermeni esnaf tarafından işletildiği bilinmektedir.
Sonuç olarak, Osmanlı döneminde alkol yasağı nedeniyle ortaya çıkan bu gizli içki mekanları, tarihin ilginç ve renkli bir yönünü oluşturmaktadır.
